ثبت نام و دریافت کد اقتصادی

برای آغاز و ادامه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی در کشور، ثبت نام کد اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این کد، علاوه بر اینکه ابزار اصلی شناسایی مالیاتی به شمار می‌رود، برای انجام بسیاری از امور اداری و قانونی نیز ضروری است. بدون داشتن این کد، بسیاری از معاملات و قراردادها نمی‌توانند به درستی انجام شوند و با محدودیت‌های زیادی مواجه خواهند شد.

سامانه ثبت نام کد اقتصادی، که به عنوان سایت عملیات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور شناخته می‌شود، فرایند پیش ثبت نام و ثبت نام را برای دریافت این کد فراهم می‌کند. در این سامانه، متقاضیان با مراجعه به بخش‌های پیش ثبت نام و ثبت نام، می‌توانند مراحل لازم برای دریافت کد اقتصادی را به‌طور کامل طی کنند.

برای تکمیل این فرایند، ارائه مدارک هویتی تمامی اعضای هیئت مدیره و آگهی تأسیس شرکت ضروری است. این مدارک به عنوان اسناد پشتیبان برای دریافت کد اقتصادی مورد نیاز بوده و بدون آنها، ثبت نام امکان‌پذیر نخواهد بود. با تکمیل صحیح این مراحل و ارائه مدارک لازم، شرکت‌ها و افراد حقیقی می‌توانند با دریافت کد اقتصادی، فعالیت‌های خود را در چارچوب قانونی ادامه دهند.

با گسترش تجارت حرفه‌ای و افزایش تعداد افرادی که به این حرفه روی می‌آورند، همچنین تأسیس شرکت‌ها برای انجام فعالیت‌های تجاری، نیاز به نظارت دقیق‌تر و ساماندهی این فعالیت‌ها احساس شد. در راستای ایجاد شفافیت و رعایت اصول مالیاتی، قانون‌گذاران ساز و کارهای مشخصی را تعیین کرده‌اند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها دریافت کد اقتصادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در این حوزه است. بدون این کد، هر گونه فعالیت تجاری غیرقانونی تلقی می‌شود و فرد یا شرکت مذکور قادر به انجام بسیاری از امور اداری و مالیاتی نخواهد بود.

کد اقتصادی چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

یک شناسه اختصاصی ۱۲ رقمی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور برای شناسایی افراد و شرکت‌های مشمول مالیات صادر می‌شود. این کد علاوه بر اینکه ابزار اصلی شناسایی مالیاتی است، نقش کلیدی در ارتباطات مالی و تجاری بین شرکت‌ها و نهادهای دولتی ایفا می‌کند. برای انجام معاملات قانونی، صدور فاکتورهای رسمی، و ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی، وجود این کد الزامی است.

در نتیجه، تمامی افرادی که در زمینه تجارت فعالیت دارند، باید به سرعت برای دریافت کد اقتصادی اقدام کنند. فرآیند دریافت این کد شامل مراحل مشخصی در سامانه ثبت نام مربوطه است که نیازمند ارائه مدارک هویتی اعضای هیئت مدیره و آگهی تأسیس شرکت برای اشخاص حقوقی است. اگرچه ممکن است این فرآیند در ابتدا پیچیده به نظر برسد، اما با داشتن اطلاعات کافی درباره قوانین و مقررات، می‌توان آن را به سادگی انجام داد.

در این مقاله از دیجی کورو، قصد داریم به بررسی اهمیت کد اقتصادی و نقش آن در تسهیل فعالیت‌های تجاری بپردازیم. همچنین، مراحل پیش ثبت نام و ثبت نام در سامانه، مدارک و شرایط لازم برای دریافت این کد را به تفصیل شرح خواهیم داد. چنانچه درباره این موضوع سوالاتی دارید یا به دنبال راهنمایی برای طی این مراحل هستید، با ما همراه باشید تا به تمامی نکات و جزئیات این فرآیند آشنا شوید و بتوانید به‌صورت اصولی و با اطمینان کامل کد خود را دریافت کنید.

سامانه tax.gov.ir

چرا ثبت نام کد اقتصادی ضروری است؟

دریافت کد اقتصادی برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که در حوزه تجارت و اقتصاد فعالیت می‌کنند، از جمله الزامات قانونی است. این کد نه تنها موجب قانونی شدن فعالیت‌های اقتصادی شما می‌شود، بلکه به سازمان امور مالیاتی اجازه می‌دهد تا به صورت دقیق‌تر بر فعالیت‌های شما نظارت کرده و مالیات‌های مربوطه را محاسبه و دریافت کند. از سوی دیگر، وجود این کد اعتماد سایر افراد و شرکت‌ها را به شما افزایش می‌دهد، چرا که نشان‌دهنده قانونی بودن فعالیت‌های تجاری شما است.

سامانه ثبت نام کد اقتصادی چیست؟

با توجه به نیاز به نظارت دقیق‌تر و نظم‌دهی به امور مالیاتی، سازمان امور مالیاتی کشور سامانه‌ای به نام سامانه ثبت نام کد اقتصادی را به آدرس tax.gov.ir راه‌اندازی کرده است. این سامانه که به عنوان درگاه ملی خدمات مالیاتی نیز شناخته می‌شود، بستری است که افراد و شرکت‌ها می‌توانند از طریق آن مراحل پیش ثبت نام و ثبت نام خود را انجام دهند. این سامانه امکانات گسترده‌ای را فراهم می‌کند که علاوه بر ثبت نام کد اقتصادی، شامل خدمات دیگری نیز می‌شود.

بیشتر بخوانید: چگونه مالیات کمتری پرداخت کنیم | روش قانونی کاهش مالیات

امکانات سامانه ثبت نام کد اقتصادی

سامانه ثبت نام کد اقتصادی امکانات متنوعی را در اختیار مودیان مالیاتی قرار می‌دهد. از جمله این امکانات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. خدمات اصلی مالیاتی: شامل ثبت اظهارنامه مالیاتی، اجاره املاک، مالیات بر درآمد مشاغل خودرو، و ثبت و پیش ثبت نام کد اقتصادی است. این خدمات، امکان انجام تمامی امور مالیاتی اصلی را به صورت آنلاین فراهم می‌کنند.

2. سایر خدمات مالیاتی: شامل درخواست ابلاغ الکترونیک، صدور صورت‌حساب مالیاتی، استعلام بدهی مالیاتی، و پرداخت الکترونیکی مالیات است. این بخش به مودیان امکان می‌دهد تا به خدمات تکمیلی مالیاتی دسترسی داشته باشند و امور خود را به راحتی مدیریت کنند.

کد اقتصادی جدید و الزام استفاده از آن

طبق تغییرات اخیر، سازمان امور مالیاتی کشور اقدام به صدور کد اقتصادی جدید برای تمامی مودیان کرده است. این کد که از طریق پیامک و درگاه ملی خدمات مالیات به آدرس my.tax.gov.ir در اختیار مودیان قرار گرفته، باید از تاریخ 1 مهر ماه 1401 در تمامی اسناد، صورت‌حساب‌ها و قراردادها درج شود. عدم رعایت این الزام، موجب اعمال جرایم مالیاتی سنگین خواهد شد.

اگر ثبت نام کد اقتصادی نکنیم چه می‌شود؟

عدم ثبت نام و دریافت کد اقتصادی می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. از جمله این عواقب می‌توان به باطل شدن دفاتر مالیاتی و جریمه‌های سنگین اشاره کرد. همچنین، سازمان‌های دولتی از ارائه تسهیلات به افرادی که کد اقتصادی ندارند، خودداری خواهند کرد.

نحوه پیش ثبت ‌نام کد اقتصادی

همان‌طور که اشاره شد، کد اقتصادی یک شناسه ۱۲ رقمی است که برای انجام فعالیت‌های تجاری قانونی توسط سازمان امور مالیاتی کشور صادر می‌شود. برای دریافت این کد، ابتدا باید مراحل پیش ثبت‌نام را در سامانه ثبت‌ نام کد اقتصادی به آدرس (https://tax.gov.ir) انجام دهید. در این بخش، نحوه انجام این مراحل به صورت گام‌به‌گام توضیح داده می‌شود.

ثبت نام و دریافت کد اقتصادی

مراحل پیش ثبت‌نام کد اقتصادی:

1. مراجعه به سامانه ثبت‌نام کد اقتصادی:

– ابتدا مرورگر خود را باز کرده و آدرس سامانه tax.gov.ir را وارد کنید.

– پس از ورود به صفحه اصلی سامانه، گزینه “پیش ثبت‌نام و ثبت‌نام الکترونیک” را انتخاب کنید.

2. انتخاب نوع ثبت‌نام:

– در صفحه‌ای که باز می‌شود، نوع ثبت‌نام خود را بر اساس شخصیت حقیقی یا حقوقی انتخاب کنید.

– سپس کد ملی (برای اشخاص حقیقی) یا شناسه ملی (برای اشخاص حقوقی) را وارد کنید.

– شماره تلفن همراه و کد امنیتی را در کادرهای مربوطه وارد کرده و بر روی گزینه “ثبت‌نام” کلیک کنید.

3. دریافت کد کاربری و رمز عبور:

– پس از انجام مراحل فوق، یک پیامک حاوی کد کاربری و رمز عبور به شماره تلفن همراه وارد شده ارسال می‌شود.

4. ورود به سامانه و تکمیل اطلاعات:

– با استفاده از کد کاربری و رمز عبور دریافت‌شده، مجدداً به سامانه وارد شوید.

– اطلاعات لازم از جمله *کد پستی اقامتگاه قانونی* (محل کسب‌وکار) و *شماره تلفن همراه* را وارد کنید.

– پس از وارد کردن کد امنیتی، روی گزینه “ثبت‌نام” کلیک کنید.

5. ثبت‌نام نهایی:

– پس از انجام مراحل پیش ثبت‌نام و در صورت وارد کردن صحیح اطلاعات، می‌توانید در همین سامانه مراحل ثبت‌نام نهایی را انجام داده و کد اقتصادی خود را دریافت کنید.

توجه: در این مرحله، شما درخواست اولیه برای دریافت کد اقتصادی را ثبت کرده‌اید. پس از تکمیل مراحل پیش ثبت‌نام و تایید اطلاعات توسط سازمان امور مالیاتی، می‌توانید به مرحله بعدی یعنی ثبت‌نام کامل اقدام کنید.

مقاله آموزشی: سامانه اظهارنامه مالیاتی | نحوه ورود و ثبت نام جدید

خلاصه مراحل پیش ثبت‌نام و ثبت‌نام کد اقتصادی:

1. مراجعه به سامانه ثبت‌نام کد اقتصادی.

2. انتخاب نوع ثبت‌نام و وارد کردن اطلاعات اولیه.

3. دریافت کد کاربری و رمز عبور.

4. ورود به سامانه با استفاده از کد کاربری و رمز عبور.

5. تکمیل اطلاعات ثبت‌نام.

6. بارگذاری مدارک لازم.

7. پرداخت هزینه ثبت‌نام (در صورت لزوم).

8. بررسی مدارک توسط سازمان امور مالیاتی.

9. صدور کد اقتصادی.

نکات مهم:

– در وارد کردن اطلاعات بسیار دقیق باشید، زیرا هرگونه خطا در اطلاعات ممکن است باعث رد درخواست شما و نیاز به تکرار مراحل شود.

– در صورت بروز هرگونه مشکل، می‌توانید به بخش پشتیبانی سامانه مراجعه کنید یا به نزدیک‌ترین اداره مالیاتی برای راهنمایی بیشتر مراجعه کنید.

با دنبال کردن این مراحل، می‌توانید به راحتی کد اقتصادی خود را دریافت کرده و فعالیت‌های تجاری خود را به صورت قانونی ادامه دهید.

مراحل دریافت کد اقتصادی از طریق سامانه

پس از انجام پیش‌ثبت‌نام و دریافت نام کاربری و رمز عبور، اکنون می‌توانید به مرحله ثبت‌نام نهایی کد اقتصادی بروید. این مراحل به شما کمک می‌کنند تا به صورت آنلاین، کد اقتصادی خود را دریافت کنید.

مرحله 1: ورود به سامانه و انتخاب ثبت نام الکترونیک جدید

– مرورگر خود را باز کرده و به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید.

– بر روی گزینه “ثبت‌نام اقتصادی” کلیک کنید.

– در صفحه‌ای که باز می‌شود، کد ارسال شده به تلفن همراه خود را در کادر مربوطه وارد کرده و به مرحله بعد بروید.

ورود و ثبت نام کد اقتصادی

مرحله 2: ورود اطلاعات شخصی

– اطلاعاتی مانند تاریخ تولد و تابعیت خود را وارد کنید.

– بر روی گزینه “استعلام اطلاعات” کلیک کنید تا سیستم اطلاعات شما را بررسی کند.

مرحله 3: اصلاح خطاهای احتمالی

– اگر در مرحله پیش‌ثبت‌نام، اطلاعاتی را به اشتباه وارد کرده‌اید، سامانه به‌طور خودکار خطاها را با رنگ قرمز مشخص می‌کند.

– خطاها را اصلاح کنید و اطلاعات درست را وارد کنید.

مرحله 4: تکمیل اطلاعات شخصی و محل اقامت

– اطلاعات شخصی شامل نام و نام خانوادگی، شماره ملی، کد پستی و آدرس دقیق را به دقت وارد کنید.

– پس از وارد کردن تمام اطلاعات، بر روی دکمه “ثبت” کلیک کنید.

مرحله 5: تعیین اقامتگاه قانونی

– در این مرحله، اقامتگاه قانونی خود را روی نقشه‌ای که نمایش داده می‌شود، مشخص کنید.

مرحله 6: تعیین وضعیت مالیات ارزش افزوده

– مشخص کنید که آیا مالیات بر ارزش افزوده شامل حال شما می‌شود یا خیر. این اطلاعات به بررسی بیشتر در مراحل بعدی کمک می‌کند.

مرحله 7: تایید اطلاعات و دریافت کد رهگیری

– تمامی اطلاعات ثبت‌نامی خود را مشاهده کنید و در صورت صحیح بودن، گزینه “تایید اطلاعات” را انتخاب کنید.

– سامانه یک کد رهگیری به شما اختصاص می‌دهد که باید آن را یادداشت کنید.

مرحله 8: صدور کد اقتصادی و چاپ آن

– پس از تکمیل تمامی مراحل و تایید اطلاعات توسط سامانه، کد اقتصادی شما صادر خواهد شد.

– در این مرحله می‌توانید کد اقتصادی صادر شده را به صورت مکتوب چاپ کنید. با انتخاب گزینه “چاپ”، نسخه‌ای از کد اقتصادی خود را برای استفاده‌های بعدی ذخیره کنید.

نکات مهم:

– دقت کنید که تمامی اطلاعات به درستی و بدون خطا وارد شود، زیرا خطا در اطلاعات می‌تواند باعث تاخیر در صدور کد اقتصادی شود.

– کد رهگیری دریافت‌شده را حتماً نگهداری کنید، زیرا ممکن است برای پیگیری‌های بعدی به آن نیاز داشته باشید.

– در صورت بروز هرگونه مشکل یا سوال، می‌توانید با پشتیبانی سامانه یا اداره مالیاتی منطقه خود تماس بگیرید.

با انجام این مراحل، کد اقتصادی شما به صورت قانونی ثبت و صادر می‌شود و شما می‌توانید به‌طور قانونی به فعالیت‌های تجاری خود ادامه دهید.

همچنین بخوانید: مالیات حقوق چیست؟ محاسبه و جدول مالیات بر حقوق

چه کسانی می‌توانند برای دریافت کد اقتصادی ثبت‌نام کنند؟

کد اقتصادی به‌عنوان شناسه‌ای برای هر شخص حقیقی یا حقوقی که در ایران به فعالیت‌های تجاری و اقتصادی می‌پردازد، الزامی است. افرادی که در زمینه‌های تولید، مونتاژ، صادرات و واردات و توزیع کالاها و خدمات فعالیت می‌کنند، باید این کد را دریافت کنند. شرایط ثبت‌نام برای اشخاص حقیقی و حقوقی به شرح زیر است:

اشخاص حقوقی

نوع فعالیت:اشخاص حقوقی که در زمینه‌های تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، و توزیع کالا و خدمات مشغول به فعالیت هستند، می‌توانند برای دریافت کد اقتصادی ثبت‌نام کنند.

شرایط: این اشخاص باید به‌عنوان یک شرکت یا سازمان ثبت‌شده باشند و دارای مدارک قانونی مانند آگهی تأسیس شرکت، اساسنامه، و مجوزهای لازم از مراجع ذیربط باشند.

اشخاص حقیقی

نوع فعالیت: اشخاص حقیقی که در زمینه‌های مشابه (تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، و توزیع کالا و خدمات) فعالیت می‌کنند، واجد شرایط دریافت کد اقتصادی هستند.

شرایط: این افراد باید پروانه کسب و کار از سازمان‌های مربوطه دریافت کرده باشند و دارای مکان فعالیت تجاری باشند.

مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام کد اقتصادی

مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقیقی:

۱ . تکمیل فرم درخواست کتبی دریافت کد اقتصادی

2. سه قطعه عکس 2 در 3

3. کپی برابر اصل از تمامی صفحات شناسنامه و کارت ملی

4. کپی برابر اصل از پروانه کسب یا جواز فعالیت

5. اصل و کپی سند مالکیت یا اجاره‌نامه محل فعالیت

6. گواهی عدم سوء پیشینه (در صورت نیاز)

7. اصل و کپی آخرین اظهارنامه مالیاتی (در صورت وجود)

8. رسید پرداخت هزینه صدور کد اقتصادی

9. فرم اطلاعات هویتی تکمیل شده

10. کپی کارت قبلی کد اقتصادی (در صورت وجود)

مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقوقی:

1. تکمیل دفترچه مربوطه (واحد اطلاعات و خدمات اداره دارایی)

2. تکمیل فرم‌های مربوطه (واحد ثبت و شناسایی اداره دارایی)

3. کپی اسناد هویتی مانند شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره

4. دو نسخه کپی از آگهی تاسیس شرکت و تغییرات ثبتی

5. کپی اساسنامه شرکت

6. کپی اظهارنامه شرکت (یا شرکت‌نامه و تقاضانامه در شرکت‌های غیرسهامی)

7. کپی آگهی روزنامه رسمی و تغییرات آن

8. کپی پروانه بهره‌برداری یا مجوز تأسیس در صورت وجود

9. کپی سند مالکیت اقامتگاه قانونی شرکت که در آگهی تأسیس قید شده است. در صورت اجاره‌ای بودن ملک، کپی قرارداد اجاره که واحد مالیاتی محل وقوع ملک آن را تأیید کرده باشد

10. نامه شروع یا عدم شروع به فعالیت شرکت و کپی آن پس از ثبت در دبیرخانه

11. فیش واریزی مالیات حق تمبر به اداره دارایی

نکات مهم:

– صحت اطلاعات: تمامی مدارک و اطلاعات ارائه شده باید دقیق و بدون خطا باشد، زیرا هر گونه نقص یا خطا ممکن است باعث تأخیر در صدور کد اقتصادی شود.

– زمان‌بندی: توصیه می‌شود که فرآیند ثبت‌نام و ارسال مدارک را به‌موقع انجام دهید تا از هرگونه تأخیر در فعالیت‌های تجاری جلوگیری شود.

– پیگیری: پس از ارسال مدارک، پیگیری لازم برای اطمینان از صحت و تکمیل فرآیند ثبت‌نام کد اقتصادی انجام دهید.

دریافت کد اقتصادی چقدر زمان می‌برد؟

دریافت کد اقتصادی معمولاً بین 7 تا 10 روز کاری طول می‌کشد، اما این زمان می‌تواند بسته به تکمیل صحیح مدارک و اطلاعات و همچنین بررسی‌های سازمان امور مالیاتی متفاوت باشد. اگر اطلاعات و مدارک شما بدون نقص باشند و همه مراحل را به‌درستی طی کرده باشید، فرآیند سریع‌تر پیش خواهد رفت. اما در صورت بروز اشکال یا نیاز به اصلاح اطلاعات، ممکن است این زمان بیشتر شود.

بنابراین، بهتر است مدارک و اطلاعات خود را به‌دقت آماده کنید تا از تأخیرهای احتمالی جلوگیری شود.

مطلب مهم: چگونه مالیات نقل و انتقال خودرو را پرداخت کنیم + استعلام

نتیجه‌ گیری:

دریافت کد اقتصادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه‌های تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، و توزیع کالاها و خدمات فعالیت دارند، الزامی است. این کد به‌عنوان شناسه‌ای جهت شناسایی و پیگیری فعالیت‌های اقتصادی افراد و شرکت‌ها توسط سازمان امور مالیاتی استفاده می‌شود. ثبت‌نام و دریافت کد اقتصادی، مستلزم تکمیل مراحل پیش ثبت‌نام و ثبت‌نام نهایی از طریق سامانه tax.gov.ir و ارائه مدارک لازم است. صحت و کامل بودن اطلاعات و مدارک ارائه‌شده اهمیت زیادی دارد، زیرا هرگونه نقص می‌تواند به تأخیر در دریافت کد اقتصادی منجر شود. با داشتن کد اقتصادی، فعالیت‌های تجاری به‌صورت قانونی ادامه پیدا کرده و از مشکلات حقوقی و مالیاتی جلوگیری می‌شود.

سوالات متداول (FAQ)

1. چه کسانی باید برای دریافت کد اقتصادی اقدام کنند؟

تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که در حوزه‌های تولید، مونتاژ، صادرات و واردات، و توزیع کالاها و خدمات فعالیت دارند، ملزم به دریافت کد اقتصادی هستند.

2. مدارک لازم برای دریافت کد اقتصادی چیست؟

اشخاص حقیقی نیاز به مدارکی مانند شناسنامه، کارت ملی، پروانه کسب، و سند مالکیت یا اجاره‌نامه محل فعالیت دارند. اشخاص حقوقی باید مدارکی مانند آگهی تأسیس شرکت، اساسنامه، و مدارک شناسایی اعضای هیئت مدیره را ارائه دهند.

3. چگونه می‌توان مراحل پیش ثبت‌ نام و ثبت‌ نام نهایی کد اقتصادی را انجام داد؟

ابتدا باید به سامانه tax.gov.ir مراجعه و مراحل پیش ثبت‌نام را طی کنید. پس از دریافت کد کاربری و رمز عبور، می‌توانید وارد سامانه شده و مراحل ثبت‌نام نهایی را تکمیل کنید.

4. آیا بدون کد اقتصادی می‌توان فعالیت تجاری انجام داد؟

خیر، بدون کد اقتصادی، فعالیت‌های تجاری اشخاص حقیقی و حقوقی غیرقانونی محسوب می‌شود و ممکن است با مشکلات حقوقی و مالیاتی مواجه شوند.

5. چگونه می‌توانم اطمینان حاصل کنم که اطلاعات ثبت‌ نامی من صحیح است؟

در هنگام ثبت‌نام، سامانه به شما امکان اصلاح خطاها را می‌دهد. همچنین می‌توانید پس از ثبت‌نام، اطلاعات خود را مرور کرده و در صورت صحت، آن‌ها را تأیید کنید.

6. آیا برای دریافت کد اقتصادی هزینه‌ای باید پرداخت شود؟

بله، برای دریافت کد اقتصادی، باید هزینه‌ای به‌عنوان هزینه ثبت‌نام و صدور کد اقتصادی پرداخت شود. رسید این پرداخت نیز یکی از مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام است.


در خصوص مطالب بالا سوال یا تجربه ای دارید لطفا در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید و بخش آموزشی را برای اطلاعات جدید از سایتهای دولتی دنبال کنید.

اشتراک گذاری

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

خروج از نسخه موبایل